Sobota, 21 grudnia 2024, Imieniny: Honoraty, Seweryny, Tomasza PL EN | |

 

JAK DOJECHAĆ


GODZINY OTWARCIA


Sezon szkolny (1 września do 30 czerwca)

WTOREK 9.00 – 16.00
ŚRODA 9.00 – 16.00
CZWARTEK 9.00 – 16.00
PIĄTEK 10.00 – 17.00
SOBOTA 11.00 – 18.00
NIEDZIELA 12.00 – 16.00

Навчальний сезон (з 1 вересня по 30 червня)

ВІВТОРОК 9.00 - 16.00
СЕРЕДА 9.00 - 16.00
ЧЕТВЕР 9.00 - 16.00
П'ЯТНИЦЯ 10.00 - 17.00
СУБОТА 11.00 - 18.00
НЕДІЛЯ 12.00 - 16.00

APLIKACJA MOBILNA


aplikacja mobilna

 

aplikacja android
aplikacja iOS

Zielona Sahara - wystawa czasowa (lipiec- listopad)

Zielona Sahara - wystawa czasowa (lipiec- listopad)

Celem wystawy jest całościowe przedstawienie, po raz pierwszy w historii polskiego muzealnictwa, dorobku polskich naukowców badających obszary pustynne Afryki Północnej. Badania te, rozpoczęte w latach 60 - tych XX wieku, w ostatnim czasie przeżywają niezwykle dynamiczny rozwój, co sprzyja prezentacji dawniejszych prac i przypomnieniu o ich fundamentalnym znaczeniu dla współczesnych badań.

Na wystawie znajdują się dwie główne grupy źródeł informacji: zabytki (narzędzia kamienne i kościane, ceramika, biżuteria), oraz dużo większe, wolnostojące kamienie z rytami naskalnymi i gongi skalne; a także wielkoformatowe wydruki przedstawiające najważniejsze odkrycia i podstawowe informacje o badanych stanowiskach, czy wreszcie panoramy z rekonstrukcjami środowiska przyrodniczego w czasach, gdy Sahara była miejscem tętniącym życiem.

Wystawa jest podzielona na trzy części. Pierwsza z nich prezentuje zmiany środowiska przyrodniczego na terenie Sahary w ciągu ostatnich 500 tys. lat, które stanowią istotny kontekst dla przedstawianych prac naukowych. Ilustrowane są one materiałami pochodzącymi z polskich wykopalisk (szczątki roślinne i zwierzęce).

Na szczególną uwagę zasługuje nigdzie dotąd nieprezentowany możdżeń i fragmenty czaszki tura z Affad w Sudanie. Szczątki te, datowane na ok. 50 tys. lat, są nie tylko jednymi z najstarszych w Afryce, ale wyznaczają też najdalszy na południe zasięg tego gatunku na świecie. Istotnym elementem tej części wystawy będą specjalnie przygotowane na tę okazję rekonstrukcje przyrodnicze w formie diagramów, panoram i rysunkowych wizualizacji wybranych wątków przyrodniczych.

Na ekspozycji znajduje się, m.in., rekonstrukcja graficzna szaty roślinnej w poszczególnych okresach (pra)historii Sahary; rekonstrukcja graficzna fauny zamieszkującej w przeszłości Saharę; a także schematy ukazujące zmiany klimatyczne, które stanowiły tło dla zmienności flory i fauny saharyjskiej.

Informacje przedstawione w sposób ciekawy zrozumiały i estetycznie jakościowy, pozwolą pełniej uzmysłowić ogrom zmian, jakie zaszły na tym terenie w przeszłości. Jest to niezwykle ważny element wystawy, bez którego zrozumienie wielu aspektów badań archeologicznych staje się dużo trudniejsze, zarówno dla laików, jak i ekspertów.

W drugiej części wystawy zaprezentowane zostaną wyniki prac prowadzonych na kilkudziesięciu stanowiskach archeologicznych – osadach i cmentarzyskach – dających pełen obraz zmian w kulturze materialnej w epoce kamienia.

Po raz pierwszy w historii zostaną zebrane w jednym miejscu rezultaty polskich prac naukowych z niemal wszystkich badanych obszarów, takich jak: Charga, Wadi Kubaniya, Dishna Plain, Nabta Playa, El-Tarif, Qasr el-Sagha, Wadi Khashab, Armant, Deir el-Bahari, Bir Sahara, Bir Tarfawi, Bir Kiseiba, El Ghorab, Gilf el-Kebir i El Adam w Egipcie; oraz Arkin, Dibeira West, Wadi Halfa, Abu Hugar, Atbara, Jebel Muzraq, Affad, Bayuda, Jebel Kobkabba, Khashm el-Girba, Kadero, Khor Shambat, Letti, Jebel Querri, jak i rejon IV Katarakty w Sudanie.

Na wystawie pokazane są najstarsze wytwory narzędzi kamiennych (tzw. pięściaki), najstarsza afrykańska ceramika naczyniowa (dekorowana linią falistą), a także przedmioty kościane i biżuteria (z kości słoniowej, hipopotama, oraz kamieni półszlachetnych).

Ponieważ nie ze wszystkich stanowisk była możliwość przywiezienia zabytków do Polski, część materiałów zostanie zaprezentowana jedynie na planszach. Da to z kolei możliwość na ukazanie szczegółów wybranych zabytków, dzięki wysokiej jakości fotografii i wielkoformatowemu drukowi. 

Trzecia część wystawy poświęcona jest sztuce naskalnej. Podziwiać ją będzie można nie tylko na wielkoformatowych fotogramach, ale także na głazach pozyskanych w trakcie archeologicznej akcji ratowniczej w rejonie IV Katarakty na Nilu w Sudanie. Wybór dokonany został spośród kamieni (z których największy waży ok. 700 kg), znajdujących się zarówno w Muzeum Archeologicznym w Gdańsku, jak i w Muzeum Archeologicznym w Poznaniu. Choć wiele z nich posiada petroglify z epok późniejszych, to na wystawie przedstawione zostaną zwłaszcza te, związane z prahistorią i starożytnością Afryki Północnej. W ten sposób dla zwiedzających udostępnione zostaną zabytki o niezwykłej, unikatowej wręcz wartości, w postaci petroglifów przedstawiających bydło i sceny pasterskie wiązane z tzw. kulturą kermańską (ok. 2500-1500 p.n.e.), przedstawienie łodzi z okresu faraońskiego, czy wizerunek słonia (datowanie niepewne).

Warto dodać, że tego rodzaju zabytki niezwykle rzadko są elementem wystawowym w muzeach europejskich, a do wyjątków należy np. the British Museum. Tłem dla powyższych głazów będą wielkoformatowe zdjęcia ich pierwotnej lokalizacji. Pozwoli to na zarysowanie kontekstu, w jakim sztuka naskalna występuje i na pełniejsze zrozumienie jej roli w krajobrazie. W przypadku innych miejsc występowania sztuki naskalnej, gdzie Polacy prowadzili lub wciąż prowadzą badania (Tassili n’Ajjer w Algierii, Oaza Dachla w Egipcie, Bir Nurayet i rejon IV katarakty w Sudanie), zaprezentowane zostaną wielkoformatowe wydruki z najciekawszymi przedstawieniami, opatrzone stosownym komentarzem. Wiele z tych znalezisk zaprezentowanych zostanie po raz pierwszy.

Istotnym elementem składowym projektu, zarówno pod względem merytorycznym, jak i finansowym, jest wydanie katalogu wystawy. Katalog, zaplanowany jako dwujęzyczna praca zbiorowa pod redakcją kuratorów wystawy, będzie z jednej strony szczegółowym przewodnikiem po ekspozycji, ale także istotnym, i co ważne – trwałym, efektem realizowanego przedsięwzięcia. Pozwoli to na zebranie w jednym miejscu informacji o polskich badaniach i jeszcze szerszą ich promocję, wykraczającą poza mury budynku Muzeum.

Wystawa skierowana jest do szerokiego grona odbiorców, od dzieci i młodzieży po specjalistów, gdyż niektóre z zabytków będą prezentowane po raz pierwszy od chwili ich odkrycia. Będzie to przede wszystkim wyjątkowa okazja dla mieszkańców Poznania i okolic, a także turystów krajowych i zagranicznych, aby móc zapoznać się z polskimi badaniami nad prahistorią największej pustyni świata. Jako że w Muzeum znajduje się wystawa stała pt. „Pradzieje Wielkopolski”, otwarcie wystawy o pradziejach Sahary pozwoli zwiedzającym na dokonanie niezwykle ciekawych porównań dwóch jakże odmiennych światów.

Możliwość prezentowania zabytków z rejonów Afryki Północnej jest rzeczą dość rzadką,  dlatego też proponowana wystawa zyskuje dodatkową wartość, gdyż przedstawia duży zbiór przedmiotów z reguły nieczęsto eksponowanych. Szczególnym zabytkiem jawi się w tej sytuacji sztuka naskalna – zabytek rzadko posiadany przez muzea, jak również niewystępujący w polskiej archeologii. 

Wystawa będzie u nas gościć do końca listopada 2019.

 

Kuratorami ekspozycji są: dr Marek Chłodnicki oraz dr Paweł Polkowski